Morning stories
“BEGIN DE DAG MET WIJSHEID, REFLECTIE EN INSPIRATIE”
Tao Te Ching
Vers 2 Voedsel voor de ziel
“Iedereen erkent het mooie als het mooie, en daardoor bestaat ook het lelijke.
Iedereen erkent het goede als het goede, en daardoor bestaat ook het slechte.
Zijn en niet zijn brengen elkaar voort.
Moeilijk en makkelijk ondersteunen elkaar.
Lang en kort bepalen elkaar.
Hoog en laag hangen samen.
Voor en achter volgen elkaar.
Daarom handelt de wijze zonder zich op te dringen.
Hij onderwijst zonder woorden.
De tienduizend dingen ontstaan, hij bezit ze niet.
Hij doet zijn werk, maar hecht zich er niet aan.
Zijn werk is voltooid, en toch blijft het bestaan.
Juist omdat hij niet gehecht is, gaat het niet verloren.”
Wat betekent dit vers?
Dit vers laat zien dat alles in de wereld in contrasten bestaat. We kunnen schoonheid alleen herkennen omdat we ook het lelijke kennen, goedheid bestaat slechts in relatie tot kwaad. Tegenstellingen definiëren elkaar en maken elkaar mogelijk.
Lao Tzu suggereert dat de wijze (of een persoon die in harmonie met de Tao leeft) deze dualiteit begrijpt en er niet door wordt meegesleept. In plaats van alles te willen controleren of dwingen, laat hij de dingen op hun natuurlijke manier ontstaan. Hij onderwijst niet door woorden, maar door zijn manier van leven. Hij werkt zonder gehechtheid aan resultaat, en juist daardoor heeft zijn werk blijvende waarde.
Dit is een oproep tot wu wei, het principe van moeiteloos handelen: meebewegen met het natuurlijke ritme van het leven, in plaats van ertegenin te gaan.
Ursula K. Le Guin’s interpretatie
Hoe verhoudt dit zich tot de moderne tijd?
We leven we in een tijd van extreme meningen, polarisatie en voortdurende prestatiedruk. Social media versterken tegenstellingen, iets is óf goed óf slecht, iemand is óf een held óf een schurk. We voelen de drang om onszelf constant te bewijzen en anderen te overtreffen.
Lao Tzu leert ons dat tegenstellingen niet absolute waarheden zijn, maar elkaar voortbrengen. We hoeven niet altijd te kiezen of te oordelen soms kunnen we gewoon observeren. Net zoals dag en nacht elkaar afwisselen, heeft alles zijn plek en tijd.
Wu wei betekent niet dat we passief moeten zijn, maar dat we handelen zonder dwang en zonder obsessie over de uitkomst. Dit kan bevrijdend zijn in een wereld waarin alles lijkt te draaien om succes en falen.
Toepassing in het dagelijks leven
- Accepteer tegenstellingen: Je hoeft niet altijd direct een oordeel te vellen. Er is geen licht zonder schaduw, geen groei zonder uitdaging.
- Handel zonder dwang: Doe je werk met aandacht en toewijding, maar hecht je niet krampachtig aan het resultaat. Geniet van het proces.
- Laat dingen ontstaan: Niet alles hoeft gepland of gecontroleerd te worden. Soms brengt loslaten juist de mooiste dingen voort.
- Wees een voorbeeld zonder woorden: De meest inspirerende mensen dwingen anderen niet, maar laten door hun handelen zien hoe het anders kan.
Samenvatting
Dit vers nodigt ons uit om anders naar de wereld te kijken. We hoeven niet alles in hokjes te stoppen of te forceren. Schoonheid en lelijkheid, goed en kwaad, succes en falen ze horen allemaal bij het leven en definiëren elkaar.
In een tijd waarin we vaak gevangen zitten in uitersten en prestatiedruk, kan het bevrijdend zijn om te leven zoals Lao Tzu voorstelt, werken zonder dwang, onderwijzen zonder te dwingen, handelen zonder te hechten. Dan blijft wat echt waardevol is, vanzelf bestaan.
